Dolhuys | museum van de geest beheert het erfgoed van de geest, in brede zin van het woord. De geestelijke gezondheidszorg, de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, de ouderenzorg, de verslavingszorg en de neurologie hebben allen historisch materiaal voortgebracht dat betrekking heeft op de geest in al zijn facetten. De representatieve historische collectie geeft een getrouw beeld van alle ontwikkelingen binnen deze zorgdomeinen in Nederland, toont het bijzondere van de menselijke geest en de waarde van wat als afwijkend benoemd werd en wordt. Zij omvat diverse soorten objecten, beeldmateriaal, literatuur en documentatie.
Naast dit historisch erfgoed bouwt het Dolhuys ook een kunstcollectie op die een andere kijk op de werkelijkheid biedt en daardoor aanzet tot verwondering. Daarbij gaat het enerzijds om reguliere kunstwerken, die afwijking van de norm ter discussie stellen. Anderzijds gaat het om spontane, onconventionele kunstwerken, veelal gemaakt door autodidactische kunstenaars die buiten het reguliere professionele kunstcircuit werken: Outsider Art. Deze bijzondere kunstcollectie bestaat uit kunstwerken die in een eigen vormentaal vanuit een noodzaak, een persoonlijke drang, zijn gemaakt. De werken staan los van de regels van de conventionele kunstwereld.